Różnice wskazań pomiędzy wodomierzami indywidualnymi w lokalach a wodomierzem głównym w budynku

            Obowiązek rozliczenia kosztów dostarczonej do budynku wody i odprowadzanych ścieków nakłada na właściciela oraz zarządcę budynku wielolokalowego ustawa z dnia  7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (jednolity tekst: Dz.U.2006 nr 123 poz. 858,  z późn. zmianami ). Ustawa ta wprowadza jednocześnie rygor, aby suma  obciążeń za wodę  i ścieki nie była wyższa od ponoszonych przez właściciela lub zarządcę na rzecz przedsiębiorstwa wodno-kanalizacyjnego ( art. 26 ustawy). Oznacza to, że należnością za wodę i ścieki według faktur KPWiK sp z o.o. dla danego budynku administrator musi  obciążyć  użytkowników lokali znajdujących się w tym budynku. Opłaty za dostarczoną wodę i odprowadzenie ścieków regulowane są przez mieszkańców na podstawie wskazań wodomierza indywidualnego zamontowanego w lokalu, zaś przez administrator zgodnie ze wskazaniami wodomierza głównego zainstalowanego na przyłączu wody do budynku – według cen ujętych w zatwierdzonych przez Radę Miejskiej w Kartuzach taryfach dla zbiorowego zaopatrzenia w wodę i odprowadzanie ścieków. Koszt wody i ścieków wynikający z różnicy pomiędzy wskazaniami wodomierza głównego, a sumą wskazań wodomierzy indywidualnych (tzw. „uchyb”) pokrywany jest w myśl obowiązujących w danym budynku Regulaminów rozliczania dostaw wody i odprowadzania ścieków. Do dokonania wyboru metody rozliczania kosztów różnicy wskazań pomiędzy wodomierzami indywidualnymi, a wodomierzem głównym zobowiązuje właściciela lub zarządcę budynku wspomniana wyżej ustawa o zbiorowym zaopatrzeniu   w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków ( art. 26 ust. 3 ustawy). Należnościami wynikającymi z przyjętej metody rozliczania obciąża się osobę korzystającą z lokalu w tym budynku. Różnice te są widoczne  w rozliczeniach z mieszkańcami z tytułu zaliczek wniesionych na pokrycie kosztów zużycia wody i ścieków.

Oznacza to, że użytkownik lokalu zgodnie z powyższymi unormowaniami zostaje obciążony kosztami za:

 - zużycie wody i odprowadzenie ścieków ustalone w oparciu o odczyt wodomierza indywidualnego zamontowanego w lokalu,

oraz

- „uchyb” – naliczony proporcjonalnie do zużytej wody i odprowadzonych ścieków według wskazań wodomierza indywidualnego. Należy nadmienić, że różnice ( „uchyby”) pomiędzy wskazaniami wodomierza głównego na budynku, a sumą wskazań wodomierzy indywidualnych występują praktycznie zawsze  i zostały przewidziane w Rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 23 października 2007r w sprawie wymagań, którym powinny odpowiadać wodomierze  oraz szczegółowego zakresu sprawdzeń wykonywanych podczas prawnej kontroli metrologicznej tych przyrządów  pomiarowych ( Dz. U 2007, nr 209, poz. 1513), jak również dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady MID. W myśl obowiązujących przepisów błędy graniczne dopuszczalne wodomierzy  w użytkowaniu są równe dwukrotnej wartości błędów granicznych dopuszczalnych, co w praktyce przekłada się na błędy w granicach + 10%.Odchylenia wskazań wodomierzy do 10% są zatem uznawane za zjawisko zupełnie normalne i mieszczące się w normie. Niepokojące są natomiast odchylenia powyżej 10%.

W praktyce występują m.in. następujące przyczyny rozbieżności wskazań wodomierza głównego i sumy wskazań wodomierzy mieszkaniowych:

• przecieki w instalacjach spowodowane czynnikami technicznymi lub wypływem wody poniżej progu rozruchowego wodomierza (np. poprzez dławienie zaworu spłuczki lub przepuszczanie uszczelek przy nocnym wzroście ciśnienia w instalacji) próg rozruchu wodomierza jest to .próg poniżej którego wodomierz albo nie pracuje, albo jego wskazania obarczone są błędem pomiaru bliskim 100%
• niejednoczesność odczytów wodomierzy
• stosowanie ryczałtu przy braku odczytu wodomierza w mieszkaniu,
• zaokrąglenie odczytu do pełnych m³ (ma znaczenie przy niewielkim poborze wody),
• montaż wodomierza mieszkaniowego (montaż pionowy zamiast poziomego powoduje obniżenie dokładności wskazań),
• stosowanie wodomierzy niskiej klasy pomiarowej ( zastosowanie wodomierzy klasy B, lecz zamontowane pionowo spadają do klasy A- najniższej- ,
• użycie spłuczek ciśnieniowych ( powoduje „zrywanie” sprzęgła magnetycznego wodomierza, pomiar zostaje zafałszowany nawet o 50%,
• uszkodzenie lub ingerencja w wodomierz (obecnie istnieją już przyrządy do wykrywania oddziaływania magnesem na wodomierz),
• zapowietrzenie instalacji – uderzenie hydrauliczne możliwe po każdorazowej awarii na sieci zewnętrznej, szczególnie gdy wodomierz zainstalowany jest w najwyższym, punkcie instalacji,
• „przebicie” ciepłej lub zimnej wody przy zastosowaniu baterii mieszalnikowych (należy zastosować  zawory zwrotne na cyrkulacji cieplej wody),
• zanik ciśnienia dyspozycyjnego spowodowany zdławieniem zaworu przed wodomierzem, zarośniętą, zamuloną instalacją wewnętrzną w budynku, szczególnie w mieszkaniach na „kolankach” o małych przekrojach), zarośnięta wężownica w piecykach gazowych, zabrudzone sitka wylewek w bateriach punktów czerpalnych wody.

            Wynikające stąd wnioski prowadzą do stwierdzenia, że tylko przypadkiem wskazania wodomierza głównego mogą być równe sumie wskazań wodomierzy indywidualnych. Podkreślić jednak trzeba, że wspólnota mieszkaniowa zawsze rozliczać się musi wg wskazań wodomierza głównego.

Uczulamy jednocześnie mieszkańców, aby na bieżąco kontrolowali swoje wodomierze w lokalach i niezwłocznie zawiadamiali służby Zakładu o ewentualnych nieprawidłowościach.

Bardzo ważne jest też utrzymywanie  w sprawności armatury łazienkowej, aby wyeliminować zjawisko „cieknących spłuczek” i „kapiących kranów”. Niestety mimo podejmowania różnych działań i zamontowania nowocześniejszych wodomierzy uchyby są nadal zjawiskiem występującym i to nie tylko w naszych zasobach.

Więcej informacji o problematyce powstawania uchybu można uzyskać w Odpowiedzi podsekretarza stanu w Ministerstwie Infrastruktury - z upoważnienia ministra - na interpelację nr 9889 w sprawie rozliczenia różnic zużycia wody wynikających ze wskazania licznika głównego i sumy wskazań liczników indywidualnych w budynkach wielomieszkaniowych.